Ülkelerin Merkez Bankaları'nın bir araya gelerek oluşturdukları bir kuruluş olan BIS " Bank for İnternational Settlements " 1974 yılında Basel Komitesi'ni oluşturmuştur. Basel Komitesi 1988 yılında Basel-I standartlarını yayınlamıştır. Bu standartlar bankaların uyması gereken çalışma kriterlerini belirlemektedir. Söz konusu kriterler revize edilmiş ve bir takım eklemeler yapılmıştır. Basel-II adı ile 2007 başında uygulamaya girecek olan bu standartlar bankaların kredi kriterlerinde risk yönetimini ön plana çıkarmaktır. Risk odaklı kredi yönetimi beraberinde risk odaklı kredi fiyatlamasını getirecektir. Basel-II ile birlikte tüm bankalar riske göre fiyatlama yapacak ve taşıdıkları riskleri kredi fiyatlarına yansıtacaktır. Basel-II ile birlikte gelen en önemli değişikliklerden birisi de yurtdışı borçlanmada ülke ratinglerinin dikkate alınacak olmasıdır. Basel-I 'de OECD'ye üye ülkeler arasında bir fark gözetilmemekte idi, ancak Basel- II ile birlikte ülkemizin şu andaki rating notu olan B+ dikkate alınacaktır. Bu sadece ülkemiz için değil ratingi düşük bütün ülkeler için dış ticaretin finansmanında ve yurtdışı borçlanmada maliyetlerin artması anlamına gelmektedir.
Basel- II'ye Göre Firmalar Nasıl Değerlendirilecek?
Basel-II ile birlikte reel sektördeki firmalar bağımsız derecelendirme kuruluşları tarafından değerlendirilerek bir rating notuna sahip olacaklardır. Bu rating notları AAA-AA-A-BBB-BB-B-CCC-CC-C olarak sıralanacaktır. Bu rating belirlenirken firmanın finansal yapısı kadar yönetim ve organizasyon yapısı, kurumsallaşma düzeyi, insan kaynağı gibi niteliksel faktörler de dikkate alınacaktır.
AAA rating notuna sahip firmalar en düşük kredi fiyatları ile borçlanabilecekken C notuna sahip firmalar daha yüksek kredi faizleri ile borçlanabilecektir.
Basel-II'ye Göre KOBİ Nedir?
Basel-II' ye göre KOBİ tanımı firmanın yıllık cirosuna göre yapılmaktadır. Yıllık cirosu 50 milyon euroyu geçmeyen firmalar KOBİ olarak kabul edilmektedir. Söz konusu KOBİ bankadan 1 milyon euronun üzerinde kredi kullanırsa "Kurumsal KOBİ" 1 milyon euronun altında kredi kullandığı takdirde ise "Perakende KOBİ" olarak tanımlanacaktır. Bu sınıflamaya göre de kredi maliyeti değişkenlik gösterecektir.
Basel- II'de Teminatlar Nelerdir?
Mevcut sistemde kredi teminatları içerisinde yer alan müşteri çek ve senetleri ile ortak ve grup şirket kefaletleri Basel- II kapsamında teminat olarak kabul edilmeyecektir. Bu durum ülkemizdeki KOBİ'lerin genellikle müşteri çek ve senetlerini teminat olarak kullandıkları göz önünde bulundurulduğunda oldukça önem arz etmektedir.
KOBİ'ler Ne Yapmalı?
Basel-II Standartları 2007 yılında uygulamaya girecektir. Bu bağlamda 2007 yılındaki kredi değerlendirmelerinde 2006 yılının mali tabloları esas alınacaktır. Bu nedenle işletmeler finansal tablolarını uluslararası standartlara uygun şekilde uzman kişilere hazırlattırmalıdır. Mali tablolar düzenli, güvenilir ve gerçeği net olarak yansıtacak şekilde kredi derecelendirme kuruluşlarına verilebilecek şekilde olmalıdır. Kredi değerlendirmelerinde Net İşletme Sermayesi ( Dönen Varlıklar- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) önem arz edecektir. Firmalar Basel-II'nin öngördüğü teminat yapılarını oluşturmalıdırlar. Bu teminatlardan bir kaçı ; nakit, mevduat veya mevduat sertifikası, altın, ana endeksteki hisse senetleri, yatırım fonları, taşınmaz mal ipoteğidir. Firmaların uygun maliyetler ile kredi temin edebilmeleri için mali ve yönetimsel yapılarında gerekli düzenlemeleri en kısa zamanda yapmaları kaçınılmaz olmaktadır.
Microsoft Dynamics ERP yazılımlarının yeni ticaret kanunu ve Basel2 standartlarına tam uyumlu ERP yazılımları olduğunu biliyor musunuz?
Not: Bu yazı, http://www.itkib.org.tr sayfasından alınmıştır.