Sektör Bazında ERP Seçim Kurallarının Belirlenmesi

SEKTÖR BAZINDA ERP SEÇİM KURALLARININ BELİRLENMESİ
1. Tekstil
Tekstil gibi dinamik ve hızlı bir sektörde ayakta kalmanın önemli bir unsuru: Operasyonun nasıl ilerlediğinden hızla haberdar olmak ve işi kontrol edebilmek. Müşterilerin beklentilerinin bu kadar hızlı değiştiği, moda ve diğer trendlerin çok fazla etkisinde olan bu sektörde süreçlerin herhangi bir anda hangi noktada olduğunu bilmek kadar pazarın ve rakiplerin nasıl ilerlediğini öngörmek de önem kazanıyor. Taleplerin ne yönde değişeceğini öngörmek ve o yönde konumlanmak için de bu talepleri yaratanları yani müşterileri çok iyi tanımak gerekiyor. Tekstil sektöründe en önemli şeylerden biri, bir sipariş alırken hangi ürünün hangi renk ve bedeninden ne kadar üretileceği, hangi kumaş ve aksesuarlar kullanılacağı, toplam kumaşın kaçta kaçını hangi renklere boyanacağı (varyant yapısı) gibi sorulara hızlı cevap vermektir. Tekstil sektörünün belli özelliklerden bazıları: varyant kartları, ürün ağaçları, ürün etiketleme, proseslerin değişkenliği, yıllık 2 den fazla sezon, ön koleksiyon, değişik malzemeler, farklılaştırıcı süslemeler, aksesuar ve ürün renkleri, model ve beden, tasarım, farklı fiyatlandırma kalemleri, bir ürünün aynısının tekrar neredeyse hiç yapılmaması, malzeme kalite bazında sınıflandırmadır. 

2. İnşaat

İnşaat sanayi ekonominin lokomotif sektörlerindendir. Bu sektör çok segmentli (parçalara ayrılmış, dağınık) ve verimsiz bir yapıdadır. Bu sebepten dolayı işveren, malzeme ve ekipman tedarikçileri, satıcılar, yükleniciler, tasarımcılar, taşeronlar gibi proje taraflı, endüstrinin diğer kolları ve müşterilerle geniş bir ölçekte iletişim kurmak gerekli. İnşaat şirketleri bir taraftan proje odaklı olup, beklenen zaman ve bütçe içerisinde projeleri sonuçlandırırken bir taraftan da müşteri odaklı olmak ve büyük zorluklarla kurulan ilişkileri çok etkili biçimde yönetmek hatta geliştirmek zorundadır. Ayrıca iç ve dış iletişimde merkezi bir yapı oluşturulmalı, çeşitli hatırlatma, alarm uygulamalarının devrede olmalı, kontakt bilgilerinin kolay erişilebilir olmalı, zaman çizelgelerinin ve proje durum bilgilerinin ortak kullanıma açılmalı. Bu kriterler göz önünde bulundurarak düşük toplam sahip olma maliyeti, uyumlu yapı ve analizine imkan veren araçlar, proje yönetimi araçları inşaat sektöründe seçilecek olan ERP için önem taşıyan etmenlerdir.

3. Perakendecilik 

Rekabetin yoğun baskısı, sürekli değişen ürün portföyleri, yüzlerce farklı ürün, sürekli değişen müşteri tercihleri ve kitlesel bir pazarda ayakta durabilmek Günümüzün modern perakende şirketleri, stokların manuel olarak sayıldığı, zaman ve insan kaynağı gerektiren sistemden çok daha otomasyonlu bir sisteme geçmenin çabası içerisinde. Böylesi bir sistem için gelen tüm stok unsurlarının kaydedilmesi, iş sürecinde bu unsurların istenilen noktada takip edilmesi ve farklı stok yönetimi metotlarına göre etkin biçimde yönetilmesi gerekiyor. Genelde ülke çapına yayılmış onlarca bazen dünya ölçeğinde binlerce farklı mağazayı bir arada yönetmek, her mağazada aynı hizmet kalitesini oluşturmak oldukça zorlu bir iştir. Bunu başarmak için merkezi bir bilgi merkezi üzerinden tüm müşteri verilerine erişebilmek, coğrafi sınırların ötesinde etkin bilgi paylaşımını sağlamak, CRM ilişkilerini kurmak gerekir.

4. Kağıt ve Matbaacılık 

Maatbacılık ve kağıt sektöründe en önemli kriterleri belirlemek gerekiyorsa, bunlar: sipariş alırken kağıdı/kartonu seçebilmek (ürün ağaçları, farklı kağıt/karton, -hammadde varyantı-), firelerin takibi ve dağıtımı (Baskı, kesme, lak, pencere açma, mücellit -kitap, dergi ciltleme-yapıştırma gibi operasyonlar). Kesim ölçülerinden veya şablonlarından doğan kağıt firesinin imalat üzerine dağıtımıda sistem tarafından otomatik olarak yapılabilmeli, rulo kesimi ve tabakalandırma (en ve boy farkları), imalatın hızlı akışı (operasyon takibi), boya stokları ve formülleri (herhangi bir birimin 1/1000 detayında, parti, son kullanım tarihi, kalite özellikleri). Fireyi azaltmak için bazen aynı karton üzerine 2 ayrı ürün basılabilmektedir.

5. Kimya 

Kimya sektörü, bir proses imalatı şeklinde üretim gerçekleştirir. Kimya sektörünün bir diğer özelliği, bu pazardaki birçok ürünün depolama ve stok maliyetlerinin çok fazla olmasıdır. Diğer yandan ürünlerin dayanıklılığı da kısmen düşüktür. Dolayısıyla kimya sektöründeki üretim, gelen taleplerle anında değişebilmeli, daha da önemlisi talepleri önceden ve çok doğru biçimde öngörmeyi gerektirir. Ürün ağacındaki formüller, hatta hammadde ve tedarikçi isimleri gizli tutulmak istenebilmektedir.

6. Otomotiv 

Bu sektördeki yoğun rekabet, dünyada pekçok büyük kuruluşun birleşmesi sonucunu doğurmuştur. Entegre bir yapı, pazar şartlarına hızlı reaksiyon, operasyonların etkin yönetilmesi, kalite ve müşteri hizmetleri, hukuki yükümlülükler. Otomotiv sektörü değer zincirinin en geniş olduğu sektörlerden biri. Dolayısıyla otomotiv sektöründeki şirketler, tedarikçileri veya üreticiler ile entegre bir yapı içerisinde çalışmak, bazı iş süreçlerini ve bilgileri etkin biçimde gerçek zamanlı (real time) paylaşmak gerekiyor. Bunun için entegre bir altyapı üzerinde iş süreçlerini birleştiren iş uygulamalarına olan ihtiyaç git gide artış gösteriyor. Otomobil sektöründeki ana kriterler şöyledir:  üretim yönetimi - sevkiyat programı (günlük–haftalık–aylık) ile stok / üretim planının karşlaştırılması, üretim miktarının önerilmesi, otomatik iş emirlerinin açılması, kasa/palet etiketleri, müşteriye özel ürün ağacı (OEM)–(kod ve etiket), ana sanayi – yan sanayi çapraz kodları, montaj işlemlerin sırası, otomobil dekorasyon farklılıklar (renk, iç dekorasyon ve teknoloji), yalın üretim entegrasyonu (tedarikçi kanbanı v.b. dahil) ve garanti işlemleri.
7. Telekomünikasyon 

İletişim gerek bireysel gerekse kurumsal açıdan hiçbirimizin vazgeçemeyeceği son derece önemli bir konudur. Telekomünikasyon sektörü ise iletişim altyapısının sağlanmasından katma değerli mobil hizmetlerin sunulmasına kadar oldukça geniş bir iş alanına sahip. İletişimde iki temel öncelik vardır: kesintisizlik ve güvenilirlik. Bunlar sağlandığı taktirde ancak verimli bir iletişim yapısı kurulabilir. Bu noktada müşteri ile temasta olan satış ve hizmet birimlerinin diğer bölümler ile sürekli irtibatta olup olası durumlarda hızlı reaksiyon vermeleri bir zorunluluktur. Böylece, müşteri ilişkileri, bilgi paylaşımı, hızlı yanıt verebilme ve şikâyet yönetimi değerleri telekomunikasyon sisteminde kritik kurallarını oluştururlar. CRM diğer bir önemli noktadır.
8. Finans 

Finans sektöründe artan rekabet zaman baskısını da beraberinde getiriyor. Artık hiçbir şirket süreçlerini saatlere hatta günlere yayma lüksüne sahip değil. Müşteriden gelen talep anında cevaplanmalı, orijinal ve yeni enstrümanlar oluşturularak müşterilere özelleştirilmiş kampanyalarla sunulmalı. Finans sektöründe bilgiye erişim en kritik faktörlerin başında gelir. Sadece arka ofis uygulamalarında değil, müşteri ile olan ilişkilerde de büyük önem taşır. Finans oldukça hassas ve güvene dayalı bir alandır. Bilgi almak ve işlem yapmak isteyen müşterilerin bilgilerine gerçek zamanlı ve kolaylıkla ulaşabilen hizmet yetkilileri bu hizmet kalitesini yakalayabilir. Bilgi güvenliği ön plana çıkan bir sorundur.
9. Gıda 

Gıda sektörü üretim sırasında en titiz olunması gereken sektör olarak belirlenebilir. Bu sektör için ERP seçiminde uygulanması gereken özel kuralları sıralamak gerekirse: son kullanma tarihi (ürün ve malzeme), hammadde ve ürün partileri, geri çağırma (hangi tarihte hangi müşteriye hangi parti), maliyetlendirme detayları (yan ürünler, bütünden parçaya/parçadan bütüne), depolama ve lokasyon kullanımı (soğuk hava deposu), ambalaj malzemelerinin planlanması (aynı ürün farklı ambalajlarda), yan ürünler (üretim esnasında), atıl ürünler, fire oranları olarak belirlenebilir. Örneğin bir sucuk üretiminde sığırın kulağına takılan çip yardımıyla tam izlenebilirlik sağlanması istenebilmektedir. Hijyen ve sanitasyon sistemi kayıtları sistemde takip edilebilmelidir.
10. Mobilya 

Bu sektörde de moda kavramı vardır. Her zevke, her eve, her ofise mobilyalar farklılık gösteriyorlar. Mobilyanın hangi amaçla alındığına göre yüzlerce kombinasyonlar yapılabilir. Mobilyalar genelde siparişe göre yeniden tasarlanır veya varolan ürün özelleştirilir. Siparişe göre kitle tipi üretim dir. Bu kapsamda mobilya sektörüne ait ERP seçim kurallarında içerilmesi gereken etmenler: dekor çeşitleri, renk farklılıkları, mobilya seviyesi (lüks, farklı dizayn, ergonomik, sade), kullanılacak lokasyon özellikleri, lokasyon işlevine göre tasarım, servis ağı, finansal yönetim, kampanya ve promosyonlar olarak belirlenebilir.
11. Spor

Spor Kulüpleri için ERP seçiminde üyeler, taraftarlar ve sporcular gibi önemli unsurlara odaklanılmalı. Taraftarlar, Genç Üyeler, Kongre Üyeleri, Onur Üyeleri, Divan Kurulu Üyelerinin aidat takibi, bunların yatırılmasındaki ilişkiler ve gecikmelerin takibi, uyarısı, kongre hazirun cetvellerinin aidat borcu kontrollu olarak hazırlanması yapılmalı. Diğer taraftan, dergi aboneliği, kombine kart alımı, sponsorluk, taraftar kartı, kulüp mağazalarından alışveriş, vb. Ilişkilerin kişi bazında takibi için gerekli arayüzler kurulabilmeli. Dergi aboneliği ve benzeri dönemsel gönderimlere ilişkin faturalar basılmakta, taksitli ödeme takibi yapılmalı, gönderim için etiket basılmalı. Sporcuların özlük bilgileri, performans ve sağlık bilgileri, lisans ve kiralanma tarihçeleri tutulmalı. Ayrıca sporular hakkındaki ayrıntılı bilgilerin yansıtılabilmeli.

Kaynak: Ufuk CEBECİ, Kanarya İSMAİL İTÜ İşletme Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği Bölümü, ERP Sektör

www.pargesoft.com Microsoft Dynamics Global Partner